Ga naar de inhoud

Wanneer je jong bent zal je bewustzijn iets bedenken zodat je toch de liefde kunt krijgen die je nodig hebt. Bijvoorbeeld pleasegedrag naar de ouder(s). Op latere leeftijd wordt dit een manier om om te gaan met stressvolle omstandigheden en wordt opgeslagen in het onbewuste, samen met de ervaring die hierbij hoort. Dit wordt ook wel een copingstijl genoemd. Hierdoor kan je gevoelig worden voor de werking van symbolen, iets wat ons zonder dat we ons daarvan bewust zijn doet denken aan de oude verdrongen realiteit. Je brein krijgt als het ware de verkeerde informatie. Wanneer er dan een symbool wordt waargenomen gaat elke keer je hele alarmsysteem af. Als kind heb ik niet meegekregen hoe je een ervaring of een gevoel kan verwoorden. Op oudere leeftijd ging daardoor mijn hele alarmsysteem af wanneer ik een symbool waarnam. Heftige paniek kon mij dan overvallen. Door ervaringen en kennis ben ik mij heel bewust gaan ontwikkelen op het gebied van innerlijke communicatie. Innerlijke communicatie is dat wat je voelt en ervaart met passende woorden benoemen. Toen ik zelf door kreeg welke invloed innerlijke communicatie heeft op de reactie van je lichaam kon ik doormiddel van taal mijn gevoel verwoorden. Met als resultaat dat de reacties van mijn lichaam veranderde. Door mijn eigen ervaring ben ik ook bewust gaan kijken naar de houding en signalen van de ander en welke woorden de ander hierbij gebruikt. Is dat wat je zegt dus wel écht congruent met elkaar? Wat ervaar je, wat voel je in je lichaam, welke woorden gebruik je, wat voel je terwijl je dit zegt? Bij dit proces is hypnotherapie zeer behulpzaam. Doordat je inzicht krijgt in oude pijnen, gevoel kan uiten en transformatie plaats vindt, kan oud gedrag en patronen in het dagelijks leven worden omgezet. Je bewust worden van je innerlijke communicatie is naar mijn mening hierbij van belang. Je zou kunnen zeggen dat hypnotherapie aanzet tot innerlijke communicatie en je dit bewust kan inzetten tijdens de sessies. In trance ervaar je het (oude) gevoel, emotie en het lichaamsgevoel en benoemt deze. De overtuigingen worden getransformeerd, waarmee in trance een toekomstige situatie voorgesteld kan worden waarin je de verandering kan ervaren. Thuis kan de cliënt hiermee aan het werk door steeds na te gaan wat er gevoeld wordt en contact te maken met het innerlijk kind. Waar in het lichaam voel je dit en welke gedachte komt erop? Door afstand te nemen van je gedachten kun je als het ware scannen wat er van binnen gebeurt (van Staveren, 2011), en hier woorden aan geven. Zo geef je de juiste informatie aan je brein waardoor deze passend reageert. 

Emotionele geletterdheid 

Emotioneel geletterd zijn betekent dat je in staat bent emotiewoorden op het juiste moment te gebruiken. “Je interpreteert de situatie passend, waardoor je brein de juiste instructie krijgt” (Bergsma 2019). En geeft zo een passende sturing aan je lichaam. Hoeveel stress is er nodig, moet het hele alarmsysteem afgaan of is alertheid genoeg? Hiervoor is het nodig dat je de juiste nuanceringen binnen een onprettig gevoel kunt benoemen. Het is van belang dat je lichaamssignalen goed leert waarnemen en genoeg emotiewoorden aanleert om deze lichaamssignalen te interpreteren. Wanneer je zelf bewust wordt van jouw emotionele geletterdheid kun je dit meegeven aan je kind, jong en oud. Doordat je kunt benoemen wat je voelt en ervaart kan dit zorgen voor een heldere communicatie. Het kind leert hierdoor op welke manier en met welke woorden hij zijn gevoel kan benoemen. Voor kinderen is het een belangrijke voorwaarde dat zij bruikbare emotiewoorden en (subtiele) begrippen krijgen aangeleerd en moeten hierbij door hun ouders begeleid worden. Is dit niet het geval geweest dan kun je emotionele geletterdheid leren. In contact met een ouder kind zorgt emotionele geletterdheid voor een heldere communicatie vanuit een heldere blik. Ik zie dit terug bij Lucy, Ivana, Luna en Helena. Oude ervaringen hebben voor een onbewuste copingstijl gezorgd waardoor het ware gevoel ervaren minder goed lukt. Hypnotherapie kan je helpen om je gevoel te ervaren en herkennen. Tijdens hypnotherapie sessies kun je het oude gevoel ervaren en uiten maar ook inzien wat er toen nodig was geweest. Hierdoor leer je de juiste emotiewoorden te gebruiken voor de ervaring, het gevoel en emotie. Door je bewust te worden van de dieptestructuur, dat wat wij in onze taal niet laten zien over onze gevoelens en waar we over het algemeen niet bewust van zijn, leer je je gevoelens te herkennen en wat je lichamelijk ervaart. Een hoge emotionele geletterdheid draagt bij aan je welbevinden. Bergsma (2019) haalt aan dat mensen met een lage emotionele geletterdheid vaker depressie, eetstoornissen, borderline en autisme melden.

Praten met je kind over wat er gebeurt 

Door veel te zeggen wat je doet en te benoemen wat je ziet leert het kind al veel taal (Nossert & Verderhaegen 2003). Hierdoor krijgt het kind al een rijke woordenschat, die al veel eerder aanwezig is dan het kunnen spreken van de taal. Bovenal maak je de wereld voorspelbaar, dat bijdraagt aan de emotionele geletterdheid van het kind en aan een veilige hechting. Hierbij is het van belang dat je je bewust bent van je non-verbale communicatie. Voel jij je gestrest maar probeer je blij een gesprekje aan te gaan met het kind, dan voelt het kind jouw stress en zal hierop reageren. Met jouw gevoel kleur je het kind en het kind spiegelt dit naar jou. Maar denk hierbij ook aan het benoemen van de emotie bij het kind wanneer hij boos wordt in de supermarkt ‘Je vindt het autootje zo mooi en het maakt je boos omdat je deze niet mag hebben’. Zo geef je ruimte aan de emotie van het kind, kan je het kind helder zien, het kind voelt zich gehoord en gezien en toch kan het kind er met al zijn gevoel en beleving zijn. Met een soort innerlijke scanner tast het kind de woorden af en let daarbij op de intensiteit waarmee ze uitgesproken worden. “Samen met de toonzetting en de mimiek van de ouder wordt dit als een geheel aan indrukken verwerkt” (Kuipers 2015). Wanneer woorden en gevoel met elkaar overéén komen, zowel voor de zender en ontvanger, zorgt dit voor een veilig gevoel. 

Daarbij leert het kind ook zijn gevoel te herkennen en uit te spreken op oudere leeftijd. Heb je dit niet meegekregen in je eigen kindertijd dan is het van waarde om dit alsnog te leren. Je merkt hier al dat innerlijke communicatie al in de jonge jaren van belang is en aangeleerd dient te worden. Gelukkig is ons brein flexibel en kan je dit ook op latere leeftijd aanleren. Wanneer nodig in combinatie met hypnotherapie.

Bronnen:

Nossent S, Vanderhaegen O. Werken met baby’s in een groep. B.V. Uitgeverij SWP. ISBN 9789085600558    

Kuipers, P. Eerste hulp bij hechting. Boom uitgevers Amsterdam 2015. ISBN 9789058982834 

Bergsma, E. Het hoog sensitieve brein. Booklight 2019. ISBN 9789492595126  van Staveren, A. Bewust-er-zijn met hooggevoeligheid. Elikser B.V. Uitgeverij 2011. ISBN 9789089543196